zs nr 10 bydgoszcz

Koleje życiowe autorki Obrazka z lat głodowych, którym debiutowała w r. 1866, przebiegały w sposób przypominający Kraszewskiego w pierwszej połowie jego kariery. Orzeszkowa tedy osiadła w Grodnie, skąd rzadko wyjeżdżała, i dzięki niej małe miasto prowincjonalne stało się doniosłym ośrodkiem życia literackiego. Tam tworzyła, stamtąd wysyłała swe rękopisy, tam odbierała tysiące listów od przyjaciół, z którymi prowadziła ożywioną korespondencję, zastępującą jej bezpośrednie kontakty z ludźmi, zwłaszcza z ludźmi pióra. Do korespondentów jej należeli wszyscy niemal wybitni pisarze jej czasów, od Kraszewskiego i dawnej koleżanki szkolnej, Konopnickiej, poczynając, nadto kilku wybitnych uczonych – humanistów. Korespondencja ta, istna kopalnia wiadomości o ówczesnym życiu literackim, jest równocześnie nieocenionym źródłem informacji o samej Orzeszkowej i jej twórczości. Pozostawiona własnym siłom młoda adeptka literatury drogą usilnego samouctwa uzupełniła skromne wykształcenie, wyniesione z klasztornej pensji warszawskiej, przyswajając sobie dużą wiedzę filozoficzną i zrobiła ją fundamentem wieloletnej pracy literackiej, która przyniosła nieoczekiwane wyniki uboczne. W ostatnim mianowicie piętnastoleciu swego życia poczytna autorka stała się pewnego rodzaju wyrocznią w zawiłych sprawach moralnych. Zwracali się do niej o radę młodzi pisarze i młodzi uczeni, szukający wyjścia z trudnych sytuacyj życiowych i sędziwa adresatka nigdy nie odmawiała im pomocy.