Od VIII do VI w. p.n.e. rozija się charakterystyczna dla Grecji forma państwowości – polis, czyli państwa miasta. Do najważniejszych państw – miast należały Sparta i Ateny. Lakonia, na której terenie leży Sparta zaczęła dynamicznie się rozwijać od X w. p.n.e. dzięki najazdom i osadnictwu Dorów. Powstały tam stałe osady, które nastepnie połączyły się w polis. Dorowie, którzy od swojej stolicy zwali się Spartanami założyli około VI w. p.n.e. sojusz wojskowy zwany symmachią nazywany Związkiem Peloponeskim, na czele którego stanęła Sparta. Kiedy w większości polis nie obowiązywała już zasada dziedziczenia, na czele państwa spartańskiego stało dwóch królów pochodzących z dwóch odrębnych dynastii. Do obowiązków królów należało sprawowanie funkcji religijnych przypadających najwyższym kapłanom oraz dowodzenie armią. Królowie posiadali również uprawnienia sędziowskie w sprawach dotyczących adopcji, podziału majątku i spadków. W trakcie wypraw wojennych, jeden z królów stawał na czele armii, a drugi pozostawał w mieście.
Królowie nie podejmowali jednak ważnych decyzji wagi państwowej. Najważniejsze decyzje należały do kompetencji Rady Starszych (nazywanej geruzją). W skład geruzji wchodziło 28 spartiatów, którzy ukończyli 60 lat oraz pochodzili z arystokratycznych rodów, oraz dwóch władców. Gerontami mogli zostać także szczególnie zasłużeni obywatele. Członków Rady Starszych wybierano na Zgromadzeniu Ludowym, w którym uczestniczyli wszyscy dorośli obywatele, którzy przyjmowali lub odrzucali wnioski Rady przez okrzyk. Zgromadzenie Ludowe było zwoływane raz na rok. Podczas Zgromadzenia wybierano również 5 eforów, odpowiedzialnych za kontrolowanie wszystkich organów władzy w polis. Eforowie stanowili więc właściwy rząd tworzący politykę państwa.